ปางช้างแม่สา เปิดบ้านพักช้างสูงวัยแบบครบวงจร วางระบบห้องฉุกเฉิน คลังอาหารและเวชภัณฑ์ ดูแลช้างชรากว่า 15 เชือก วางมาตรฐานการดูแลช้างไทยให้มีอายุยืนยาว
พลายปู่คำหมื่น ช้างชราอายุ 85 ปี ช้างเพศผู้ที่มีงาโค้งแบบอ้อมจักรวาล และมีอายุมากที่สุดของปางช้างแม่สา รวมทั้งพังยายจันทร์ อายุ 66 ปี ซึ่งป่วยจนล้มมาแล้วถึง 7 ครั้ง ต้องใช้รถเครนช่วยยกตัวให้ยืนขึ้น เป็นช้างชราสองเชือก ที่ได้รับการดูแลอยู่ในบ้านพักช้างสูงวัย ของปางช้างแม่สา อำเภอแม่ริม ปางช้างเก่าแก่ที่เปิดมายาวนานกว่า 45 ปีของจังหวัดเชียงใหม่
โดยวันนี้ ( 27 มกราคม) นางอัญชลี กัลมาพิจิตร ผู้บริหารปางช้างแม่สา พร้อมนายเอกชัย เศวตสมภพ กรรมการผู้จัดการ บริษัท ซิโน-แปซิฟิคเทรดดิ้ง (ไทยแลนด์) จำกัด สัตวแพทย์ และควาญช้าง นิมนต์พระสงฆ์มาประกอบพิธีทางศาสนา และเปิดป้าย”บ้านพักช้างสูงวัย” ( HOME FOR ELDERY ELEPHANTS ) พร้อมจัดบุฟเฟ่ ที่เป็นอาหารสำหรับช้างชรา เช่นหญ้าสับ กล้วยสุก แตงโม ข้าวเหนียวงาดำ และอาหารเสริมเม็ด ให้พังยายจันทร์ อายุ 66 ปี และพังแม่หมู อายุ 61 ปี กิน โดยมีมือกีตาร์บรรเลงเพลงขับกล่อมระหว่างที่ช้างทั้ง 2 เชือกกินอาหารด้วย
นางอัญชลี กล่าวว่า ปางช้างแม่สาเปิดกิจการมาตั้งแต่ปี 2519 มีช้างในความดูแลเกือบ 80 เชือก แต่ระยะหลังช้างในปางเริ่มเข้าสู่วัยชรา มีปัญหาด้านสุขภาพ ฟันชุดที่ 6 ซึ่งเป็นชุดสุดท้ายของช้างเริ่มหมดอายุ ทำให้ช้างอายุมากมีปัญหาด้านระบบย่อยอาหาร จึงต้องอาศัยการดูแลเอาใจใส่มากกว่าช้างวัยปกติ ทั้งอาหารที่ต้องบดและปั่นให้ละเอียด และเพิ่มอาหารเสริมเพื่อช่วยบำรุงกระดูก
ปางช้างแม่สาจึงเริ่มสะสมองค์ความรู้และประสบการณ์มาเรื่อยๆ จนเมื่อ 2 ปีที่ผ่านมาเกิดการแพร่ระบาดของโควิด-19 ทำให้ช้างไม่ได้ทำงาน ควาญช้างจึงมีเวลาดูแลทำให้ช้างอุดมสมบูรณ์และมีอายุยืนขึ้น ปางช้างแม่สาจึงมีแนวคิดพัฒนางานดูแลช้างแบบครบวงจร โดยจัดตั้งบ้านพักช้างสูงวัย เพื่อดูแลช้างชราที่มีอยู่เกือบ 15 เชือกจากทั้งหมดกว่า 70 เชือกในปางช้างแม่สา
โดยบ้านพักช้างสูงวัย มีโรงเรือน ห้องฉุกเฉิน อุปกรณ์ และเวชภัณฑ์ต่างๆ รวมทั้งคลังอาหาร และอาหารเสริม เพื่อบริหารจัดการดูแลช้างสูงวัยแบบครบวงจร ยืดอายุช้างชราให้อยู่กับเราไปให้นานที่สุด เช่น คุณปู่คำหมื่น อายุ 85 ปี ที่ได้รับการดูแลอย่างดี แม้จะอายุมากแล้วแต่กลับมีปัญหาสุขภาพไม่มากนัก ในช่วงวิกฤตโควิด-19 ที่ผ่านมา เราประสบปัญหาด้านการเงิน แต่โชคดี บริษัท ซิโน-แปซิฟิคเทรดดิ้ง (ไทยแลนด์) จำกัด นักธุรกิจใจบุญ ได้มอบเงินช่วยเหลือปางช้างแม่สาจำนวน 8 ล้านบาท เงินจำนวนนี้ได้ต่อยอดในการสร้างบ้านพักช้างสูงวัยเพื่อดูแลช้างในปางที่เริ่มเข้าสู่ชรา
อย่างไรก็ตามปางช้างแม่สา ยังขาดอุปกรณ์สำคัญ คือ รถเครน ที่มีราคาสูงกว่า 3 – 4 ล้านบาท เพื่อช่วยพยุงช้างล้มให้สามารถลุกขึ้นยืนได้เอง เพราะช้างเป็นสัตว์ใหญ่มีน้ำหนักตัวมากกว่า 2 – 3 ตัน หากปล่อยให้ช้างล้มนานจะส่งผลให้เกิดแผลกดทับ และร่างกายทรุดลงจนล้มตายในที่สุด เช่น ช้างยายจันทร์ อายุ 66 ปี ที่ล้มมาแล้วถึง 7 ครั้ง ต้องใช้รถเครนช่วยพยุงตัวให้ลุกขึ้นมาแล้วถึง 6 ครั้ง ปางช้างจึงดูแลยายจันทร์อย่างดี
ด้านนายสัตวแพทย์ รณชิต รุ่งศรี สัตวแพทย์ประจำปางช้างแม่สา บอกว่า ช้างในปางช้างแม่สาเข้าสู่สังคมวัยชรามานานแล้ว เพราะปางช้างแม่สาเปิดมายาวนานกว่า 45 ปี และในห้วง 3 – 4 ปีที่ผ่านมา ช้างชราของเราล้มไปแล้วหลาย 10 เชือก ปางช้างจึงต้องบริหารจัดการแยกช้างชรา ออกจากช้างวัยหนุ่มสาว เพื่อดูแลให้อยู่กับปางช้างไปนานที่สุด ซึ่งอายุเฉลี่ยของช้างสามารถอยู่ได้ถึงอายุ 100 ปี
